Het verbeten verzet op de vloeiweide

Ik woon nu iets meer dan 3 jaar in Breda. Toen ik hier net woonde wist ik weinig over de omgeving. En wat is er dan leuker om je hobby fietsen te combineren met het verkennen van de omgeving van Breda. Zo reed ik met mijn mountainbike door het buitengebied van Rijsbergen en Zundert. 

Tijdens een van mijn fietstochten stuitte ik in een bos op de fundering van een huis. Dat kom je in Nederland niet zo vaak tegen, dus ik stopte. Bij de fundering bleek een informatiebord te staan met daarop het verhaal bij deze fundering. Hier (op de Vloeiweide) bleek in de Tweede wereldoorlog een drama te hebben plaatsgevonden.

De afgelopen drie jaar heb ik in de diverse lokale kranten de verhalen gelezen over dit drama. Op het landgoed De Vloeiweide stond een boswachtershuisje. Boswachter Ernst Neefs woonde hier met zijn vrouw en acht kinderen: vier dochters en vier zonen. In september 1944 richten verzetsmensen van de Ordedienst (OD) in het boswachtershuis een radiozender in. Vijf marconisten en acht bewakers bemanden de post. 

Maar niet voor lang. Door verraad ontdekten de Duitsers de zendpost. In de vroege morgen van 4 oktober 1944 werd door de Duitsers een overval uitgevoerd op de Radiopost in de Vloeiweide. In het huis waren 14 mensen. Bij deze overval kwamen vijf medewerkers van de OD om het leven. Op 5 oktober 1944 werden als represaille acht medewerkers van de OD op de Schietheide in het Mastbos, aan de Galderseweg, in de omgeving van Ginneken terechtgesteld. De verzetsstrijders behoorden tot een Radiopost en een Bewakingsgroep van het Gewest 16 van de Ordedienst. Bij de overval kwamen ook de moeder en drie kinderen van het gezin van boswachter Neefs om het leven. De boswachterswoning brandde gedeeltelijk af. 

Op de plaats waar de woning heeft gestaan herinnert de fundering van het huis en een gedenkteken aan de slachtoffers die door de Duitsers en hun Nederlandse handlangers op een zeer lafhartige wijze werden omgebracht. 

Rinie Maas (ook auteur van vele artikelen over dit drama) heeft een boek geschreven waarin hij het gevecht van incident naar incident beschrijft. Volgens de website van het boek werden nog nooit  verzetshandelingen zo minutieus vastgelegd, dankzij jarenlang nauwgezet onderzoek in archieven en interviews met tientallen betrokkenen in Breda, Oosterhout, Etten-Leur en Zundert. Daardoor geeft het boek antwoord op vragen die al lang leven. Geïnteresseerd in het boek, kijk op: http://www.vloeiweide.nl/. Ik ben benieuwd naar het boek, wellicht ligt deze straks onder de kerstboom.

Zo kun je dus al fietsende door het buitengebied kennis maken met de geschiedenis en verhalen over het gebied.

Met de megastallen hebben we er een megaprobleem bij

Via @Boetele werd ik geattendeerd op een artikel van eerder dit jaar in NRC: Met de megastallen hebben we er een megaprobleem bij. Het geeft de ingewikkelde discussie over megastallen weer.

De conclusie van het artikel: "Megastallen zijn geen landbouwkundig probleem. Het gaat over de dilemma’s van duurzame ontwikkeling. Afgezien van het vroegere ministerie van Landbouw heeft tot voor kort niemand hierover willen nadenken. De kunst van regeren is het afwegen van ongelijksoortige doelen – varkens of natuur, boereninkomen of volksgezondheid. Dat afwegen is een ondankbare taak, zeker nu elke groep die zich tekortgedaan voelt, zijn standpunt ongenuanceerd uit op internet. In tijden van oorlog roept de politiek makkelijk ‘Voorwaarts!’, maar in tijden van welvaart is men steeds vaker verdeeld over welke doelen de doorslag moeten geven en dreigt een patstelling".

Hoe kan de discussie rond megastallen uit de emotie gehaald worden? Zowel landbouw, burgers in het buitengebied als de consument wensen in duurzamer voedselproductie. Maar hoe krijg je alle partijen op een lijn?

Gebiedsontwikkeling met co creatie?

Ik raak steeds meer geïnteresseerd in de mogelijkheden van co creatie. ICo creatie is bij gebiedsontwikkeling en ruimtelijke planvorming een nieuwe ontwikkeling.
Deze interesse is vooral gewekt door Eline van der Veen, directeur van streekhuis Krommerijn. Zij is dit jaar met interessante initiatieven gekomen:

• picknick Kromme Rijn

Picknick Kromme Rijn, samen eten, eten delen in de prachtige krommerijnstreek: een toegankelijk voorbeeld van zelforganisatie op het platteland. De picknick is een experiment naar aanleiding van de unconference plattelandsontwikkeling 2.0 van Netwerkplatteland op 15 juni jl. En past naar de veranderingsprocessen in de plattelandsontwikkeling. De picknick is een eerste vingeroefening naar goede vormen om gebiedsprocessen/samenwerkingsprocessen te verbeteren met ondersteuning van virtuele dialogen en cocreatie en met minder overheidsgeld, meer inzet van sociaal kapitaal en marktkapitaal (tekst bij nominatie voor Galjaardprijs)

.

• verjaardagswandeling

Eline viert haar verjaardag vaak met een flinke winterwandeling. Na de kerstdagen een heerlijke manier om samen actief te zijn. De samenstelling van de groep varieert. Dit jaar is haar uitnodiging heel open en breed: nieuwe ontmoetingen, samen delen en (meer)waarde creëren. Een uitdaging die haar persoonlijk, professioneel en virtueel inspireert. De kunst voor Eline is deze inspiratie steeds opnieuw concreet te maken op weg naar een nieuwe en duurzame economie die we samen bouwen.

Interesse gewekt? Eline heeft een blog geschreven over “transitie management” in gebiedsontwikkeling. Volgens Eline bruikbaar in de zoektocht naar manieren van co creatie in gebiedsontwikkeling vanuit de samenleving als alternatief voor het uitvoeren van overheidsplannen: http://bit.ly/sNU2M9.

Mijn interesse is er. Nu verder nadenken over concrete mogelijkheden voor co creatie. Of gewoon doen.....?

Videoblogserie toekomst glb

De landbouw krijgt veel subsidie, waarom hebben we een gemeenschappelijk landbouwbeleid? Waarom hebben de boeren veel geld nodig? Tijden veranderen, hebben we dit gemeenschappelijk (subsidie) beleid nog nodig?

Voor wie vragen heeft over of geïnteresseerd is in het nieuwe gemeenschappelijk landbouwbeleid: op de website glb toekomst geven jonge ondernemers hun mening. De videoblogserie is een initiatief van jongerenorganisaties NAJK en YFM. NAJK is de belangenbehartigingsorganisatie voor jonge boeren en tuinders en de YFM is een jongerennetwerk dat zich inzet voor een ‘good, clean and fair’ voedselsysteem. 

Leuk voor wie het verhaal vanuit jonge ondernemers wil horen!

Geleerd en bewuster geworden door No impact week

Wij hebben deze week meegedaan aan no Impact week
De afgelopen week was No impact week. Mijn vrouw heeft ons aangemeld en we kregen per dag tips en opdrachten om zo duurzaam mogelijk te leven. Het ging er niet om dat je alles deed en dat alles lukte, maar vooral om bewustwording. Met een gezin met twee kleine kinderen blijkt het erg lastig om minder te wassen en de afwasmachine minder te laten draaien. Het onderdeel waar we wel in dachten te slagen, zo duurzaam mogelijk boodschappen doen, bleek moeilijker te zijn dan gedacht.

Het bleek moeilijk om duurzaam boodschappen te doen
Vooraf denk je dat je weinig duurzaam boodschappen doet vanwege de prijs, maar het blijkt ook aan het aanbod te liggen. Het is erg lastig in reguliere winkels en supermarkten voor alles wat je nodig hebt een duurzaam geproduceerd artikel te vinden (zelfs als je duurzaam in de breedste zin van het woord ziet).

Weinig duurzame artikelen door vraag of aanbod?
Dat in de winkel te weinig duurzaam geproduceerde producten te vinden zijn, ligt dat aan mij als consument (ik koop deze producten niet genoeg) of komt het door het aanbod (ze worden niet geproduceerd)? Het lijkt erop dat consument, producenten en de retail elkaar in een wurggreep houden.

Interessant artikel: vooroplopen in de agrarische revolutie
Met de ervaringen van de afgelopen week in gedachten stuitte ik op een interessant artikel van Strategy Consultants in Nieuwe Oogst van zaterdag 22 oktober. Hierin geven zij aan dat de Nederlandse foodsector ijzersterk is, maar op ramkoers licht met de samenleving die de sector als een probleem ziet (mooie koppeling met consument). De wereld vecht om voedsel, energie en water en dit probleem wordt alleen maar groter. Strategy Consultants roepen op om van Nederland een proeftuin te maken voor efficiënte en duurzame productie. Met onze kennis en technologie kunnen wij op dit gebied vooroplopen in de wereld.

Investeren in innovatie en internationalisering
Strategy Consultants roept Nederland op om te blijven investeren in innovatie en internationalisering. Lokale productie moet meer worden ingezet voor innovatie dan voor productie. De sector moet waarde creëren met innovatie en export van concepten (kennis en oplossingen) niet met fysieke producten (laten we beginnen met minder fysieke producten?) Multinationals en MKB moeten volgens Strategy Consultants de handen ineenslaan met innovatiefinanciering en ruimtelijk beleid  (waarom niet met 3.0 samenwerkingsvormen?). Kort gezegd: gebruik en behoud de internationale voorsprong van Nederland

Wat moet er gebeuren?
Het artikel sluit aan bij onze ervaringen deze week. Meer duurzame producten in de winkel. Maar hoe?
* Meer vraag naar duurzame producten
Ik moet als consument meer duurzaam kopen. De voedselsector moet uiteraard geld opbrengen en zal sneller duurzaam gaan produceren als er een duurzame vraag is. De consument die tegen megastallen, antibioticagebrui, stankoverlast, etc zijn, moeten zich in de winkel daar ook naar gedragen.

* Op zoek blijven naar de ultieme duurzame voedselproductie
Is het mogelijk om volledig duurzaam voedsel te produceren als je de verschillende aspecten die de maatschappij vraagt bij elkaar brengt? Denk aan volksgezondheid, dierenwelzijn, behoud landschappelijke kwaliteiten, een schoon milieu en betrouwbaar gezond voedsel. En dan zo dat de boer ook geld verdient. Kunnen wij met onze kennis het ultieme landbouwbedrijf creëren? En vervolgens natuurlijk dit concept exporteren naar de rest van de wereld?

Bewustwording No Impact week
No impact week heeft haar doel bereikt: leren en bewustwording. Maar je leert vooral dat het zo makkelijk nog niet is. Duurzame producten vinden, wat is nu eigenlijk duurzaam en hoe werkt het hele systeem van productie tot consumptie? Het levert vooral veel nieuwe vragen op.
Maar het artikel van Strategy Consultant zet mij wel aan het denken over de bijdrage die ik kan leveren in de ontwikkelingen die nodig zijn om te komen tot een meer duurzame wereld.

Twitterchat Gemeenschappelijk Landbouw Beleid (GLB)

Afgelopen zondag heb ik meegedaan met een Twitterchat van Guusnet. Elke week is er om 21.00 een Twitterchat. Deze kun je op Twitter volgen via #guusnet. Zondag was het onderwerp het Gemeenschappelijk Landbouw Beleid (GLB) van de Europese Unie.


Gemeenschappelijk Landbouw Beleid
Het gemeenschappelijk landbouwbeleid van de Europese Unie (EU) is in 1957 ingevoerd. Het doel was boeren een redelijk inkomen te bieden. Consumenten moesten verzekerd zijn van voldoende voedsel. De Europese Unie (EU) gaat het gemeenschappelijk landbouwbeleid wijzigen. Belangrijke redenen hiervoor zijn de voortschrijdende liberalisering van het mondiale handelsklimaat, de uitbreiding van de Europese Unie in oostelijke richting, de doelstelling van de EU om milieuzorg in de gehele regelgeving te verwerken, en de toenemende aandacht van de consument voor voedselveiligheid, voedselkwaliteit en dierenwelzijn. Ten slotte moet het GLB zich ook aanpassen aan verdere decentralisatie, meer transparantie en eenvoudiger voorschriften. Inmiddels heeft de Europese Commissie  wetgevingsvoorstellen voor de aanpassing van het GLB gepresenteerd.
Wil je meer weten over de toekomst van het GLB kijk dan eens op de website Toekomst GLB van Netwerk Platteland.

Nederlandse visie op GLB
Nederland heeft in reactie op de voorstellen van de EU aangeveven een flexibel en Europees keuzemenu voor de vergroeningsmaatregelen te willen. Op die manier kunnen landen zelf concrete maatregelen treffen die het meeste effect sorteren en het best passen bij het land en de ondernemers. Nederland wil boeren belonen voor maatschappelijke prestaties die zij leveren. Dat kan bijvoorbeeld agrarisch natuurbeheer zijn of investeringen in duurzame stallen. Het kabinet vindt de huidige voorstellen onvoldoende effectief. Zij leiden niet tot een verbetering van de biodiversiteit maar leveren wel extra uitvoerings-, controle- en administratieve lasten op voor overheid en boeren. Ook zal het kabinet pleiten voor de mogelijkheid van een vrijwillige, regionale diversiteit in vergroeningsmaatregelen, en een rol voor boerencollectieven zoals agrarische natuurverenigingen.

Twitterchat
De meningen over de voorstellen van de EU waren verdeeld tijdens de Twitterchat . Kijk voor een verslag van de chat op de website van Netwerk Platteland.

Wat mij betreft moeten we voor ogen houden waarom we een GLB hebben. Niet voor inkomenssteun voor boeren, maar voor een maatschappelijk doel. Het oorspronkelijke doel, een goede voedselvoorziening kan in de huidige tijd breder getrokken worden. Ik weet niet de ins en outs van het GLB, maar de doelen voor de komende tijd moeten wat mij betreft zijn:
* Duurzame voedselvoorziening: voldoende voedsel, kwalitatief goed voedsel en duurzaam geproduceerd voedsel
* Een leefbaar platteland met ruimtelijke en ecologische kwaliteit.
Het GLB moet zorgen voor financiering van diensten van ondernemers (o.a. boeren) die producten of diensten leveren die een bijdrage leveren aan deze doelen.